Een paar dagen geleden schreef ik een post naar aanleiding van een column in de Volkskrant. Deze column ging over het feit dat President Zelensky genoemd wordt in de Pandora Papers vanwege het gebruik van brievenbusvennootschappen.
Daarmee schaart de President zich in slecht gezelschap: de Pandora Papers hebben betrekking op (illegale) fiscale en corporate structuren van een keur aan criminelen en corrupte figuren. Het past slecht bij het imago van de man-in-legergroen die eerder vandaag een staande ovatie ontlokte bij de Tweede Kamer.
Verklaring
Het ‘Zelensky-kamp’ heeft een plausibele verklaring gegeven voor het gebruik van de brievenbussen: het voorkomen van onteigening door de corrupte Oekraïense en/of Russische elite. Hoe het precies zit weet ik niet. Maar gegeven het feit dat het momenteel alles behalve rustig is aan het oostfront, ben ik bereid om Zelensky hier het voordeel van de twijfel te geven. Niet iedereen is echter zo welwillend. Zo was er een journalist, die ik niet bij naam zal noemen want dat is zielig, die ook wel eens over de belastingontwijking geschreven had, en die “lekker kritisch” de gedachte dat er legitieme gevallen tussen de Pandora Papers zouden kunnen zitten, ondragelijk vond. Dit op basis van de Pulitzerprijs waardige constatering dat: “Zelensky hoe dan ook fout zat omdat hij zijn belangen niet gemeld had.”
Barbertje
Nu ben ik best ruimdenkend maar hier kan ik niets mee. Als we meegaan met de gedachte dat Zelensky offshore structuren had vanwege het veiligstellen van activa, ligt het niet bepaald voor de hand dat hij een morele plicht had om voornoemde structuren openbaar te maken of ergens bij een officieel loket aan te geven. Dit nog los van de (even belangrijke) vraag naar de juridische verplichting(en) die Zelensky hier blijkbaar geschonden heeft. “Weet ik veel,” zei de journalist (ik parafraseer): “Ik weet niks over de Oekraïense wetgeving…”
Kijk, dat laatste snap ik. Ik heb in de internationale corporate adviespraktijk gewerkt. Dat je niet over buitenlands recht moet adviseren, is mij met de paplepel ingegoten. Dit gezegd hebbend, wie een (ogenschijnlijk) legitieme reden wil weerleggen met een beroep op het “niet melden” van een structuur, zal desgevraagd – noem me ouderwets – moeten kunnen aantonen dat er sprake is van een (morele of juridische) meldingsplicht die niet is nageleefd. Als zij dat naar eigen zeggen niet kan, dan is slechts één ding bewezen: deze journalist heeft geen flauw idee waar ze het over heeft.
